Từ đó, đáp ứng các yêu cầu đối với công tác bảo vệ môi trư??ng trong giai đoạn hiện nay, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng TPHCM có chất lượng sống tốt hơn, xanh hơn và sạch hơn.
Mở rộng tuyên truyền
Đồng chí Trần Vĩnh Tuyến nhấn mạnh, ngày h???i sống xanh sẽ được tổ chức thường niên. Ngoài những hoạt động cụ thể, các sở, ban ngành liên quan phải tính đến việc tăng cường sự quan tâm của các cấp chính quyền, đoàn thể, cộng đồng sản xuất, thương mại, dịch vụ và các thành phần dân cư thành phố đối với công tác bảo vệ môi trư??ng và định hướng cho các kế hoạch bảo vệ môi trư??ng trong tương lai. Ban tổ chức phải tạo các sân chơi lành mạnh, bổ ích và truyền cảm hứng cho nhiều nhóm đối tượng dân cư tìm hiểu và thực hành các giải pháp ti??u dùng bền vững, hình thành lối sống thân thiện với môi trư??ng.
Liên quan đến vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trư??ng TPHCM, cho biết chương trình này phát triển trên cơ sở của “Ngày h???i tái chế chất thải”. Sau 10 năm thực hiện chương trình “Ngày h???i tái chế chất thải”, Sở Tài nguyên và Môi trư??ng nhận thấy rằng cần phải mở rộng hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trư??ng. Theo đó, bảo vệ môi trư??ng không nên chỉ bó hẹp trong thói quen tái chế chất thải mà phải bao gồm hành động không xả rác bừa bãi, tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sạch, hạn chế khai thác và sử dụng nguồn nước ngầm, thực hiện phân loại rác tại nguồn… nên đã kiến nghị UBND TPHCM điều chỉnh thành “Ngày h???i sống Xanh TPHCM”.
Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trư??ng đã xây dựng và gửi đến các sở ban ngành, đoàn thể, UBND các quận, huyện và đơn vị liên quan góp ý kế hoạch tổ chức ngày h???i và hầu hết các đơn vị đều thống nhất chuyển đổi và mở rộng hình thức tuyên truyền, vận động cộng đồng nâng cao nhận thức bảo vệ môi trư??ng. Trên cơ sở đó, ngày h???i sẽ được đa dạng bằng nhiều hoạt động như cuộc thi viết “Trải nghiệm sống Xanh”, sáng tác các đoạn phim, tiểu phẩm quảng bá về cách sống thân thiện với môi trư??ng… Riêng tại ngày h???i sống xanh, các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác môi trư??ng và sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trư??ng, sản phẩm là nông nghiệp hữu cơ, du lịch xanh, vật liệu xây dựng bền vững… sẽ có cơ hội trưng bày, giới thiệu sản phẩm đến đông đảo người ti??u dùng, cộng đồng dân cư trên địa bàn thành phố.
Trao đổi về vấn đề này, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM nhận xét, trên thị trư??ng đang có sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa doanh nghiệp làm tốt công tác bảo vệ môi trư??ng với những “doanh nghiệp đen”. Để tiết giảm chi phí sản xuất, những doanh nghiệp này đã không đầu tư hệ thống xử lý chất thải, hoặc có đầu tư nhưng chỉ để đối phó với cơ quan chức năng. Còn thực tế, họ vẫn cố tình lén lút xả thải ra môi trư??ng. Ngược lại, với những doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng phải tốn chi phí lớn để đầu tư hệ thống xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn trư??c khi thải ra môi trư??ng.
Tuy nhiên, ở góc độ thị trư??ng, người ti??u dùng hiện chưa phân biệt được đâu là sản phẩm do doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng và đâu là sản phẩm của doanh nghiệp đang gây ô nhiễm môi trư??ng. Bên cạnh đó, tâm lý chuộng sản phẩm có giá thành rẻ của người ti??u dùng cũng gây khó cho các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng.
Tạo môi trư??ng cạnh tranh cho doanh nghiệp xanh
Tạo môi trư??ng cạnh tranh bình đẳng cho các doanh nghiệp là giải pháp cần thiết. Đại diện Saigon Co.op cho rằng, để có thể tạo môi trư??ng cạnh tranh giữa doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng và “doanh nghiệp đen”, phải xây dựng tốt công tác nhận diện sản phẩm xanh và sản phẩm đen trên thị trư??ng. Theo đó, cơ quan chức năng phải công khai danh sách những doanh nghiệp vi phạm môi trư??ng. Đây sẽ là cơ sở để các hệ thống phân phối sản phẩm từ chối tiếp nhận hàng vào hệ thống phân phối. Song song đó, đẩy mạnh tuyên truyền đến cộng đồng, tạo điều kiện để người ti??u dùng nhận diện rõ sản phẩm của “doanh nghiệp đen”; từ đó, tẩy chay sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp gây ô nhiễm cho môi trư??ng sống của chính mình.
Tuy nhiên, cùng với việc tăng cường nhận diện và khuyến khích ưu tiên sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trư??ng, cần phải đánh thuế cao với những sản phẩm không thân thiện môi trư??ng. Đại diện Công ty Bao bì Vafaco cho biết: “Chính phủ đã ban hành quy định thu thuế môi trư??ng đối với bao bì nhựa không thân thiện môi trư??ng. Theo đó, mức thuế áp dụng là 150% - 200%/giá bán 1kg bao bì không thân thiện môi trư??ng. Thế nhưng, việc thực hiện không nghiêm, dẫn đến nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất sản phẩm bao bì không thân thiện môi trư??ng vẫn không nộp mức thuế này. Vậy nếu so với sản phẩm bao bì thân thiện môi trư??ng có giá thành cao hơn 50% giá thành của bao bì không thân thiện môi trư??ng thì làm sao công ty có thể cạnh tranh được? Về lâu dài, điều này sẽ không thể khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sang sản xuất sản phẩm xanh”. Mặt khác, ông Huỳnh Minh Nhựt, Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trư??ng Đô thị TPHCM, cho rằng, cần thiết phải có những chính sách hỗ trợ hơn cho doanh nghiệp xanh. Đơn cử, trong hoạt động xúc tiến thị trư??ng của Chính phủ, nên ưu tiên cho doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng. Những doanh nghiệp có nhu cầu cải thiện hệ thống xử lý chất thải được hỗ trợ vốn ưu đãi hoặc được hỗ trợ kết nối với những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xử lý chất thải với giá thành ưu đãi…
Theo các chuyên gia môi trư??ng, các cơ quan chức năng cần phải tính toán đồng bộ giữa giải pháp tuyên truyển tăng cường nhận diện sản phẩm xanh với cộng đồng, song song với việc dựng rào cản kỹ thuật đối với sản phẩm của “doanh nghiệp đen” hoặc sản phẩm không thân thiện với môi trư??ng. Trước hết, cần thắt chặt việc thu thuế môi trư??ng sản phẩm không thân thiện môi trư??ng. Có như vậy mới khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất. Còn người ti??u dùng về lâu dài sẽ chuyển hướng sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trư??ng hơn.
Mở rộng tuyên truyền
Đồng chí Trần Vĩnh Tuyến nhấn mạnh, ngày h???i sống xanh sẽ được tổ chức thường niên. Ngoài những hoạt động cụ thể, các sở, ban ngành liên quan phải tính đến việc tăng cường sự quan tâm của các cấp chính quyền, đoàn thể, cộng đồng sản xuất, thương mại, dịch vụ và các thành phần dân cư thành phố đối với công tác bảo vệ môi trư??ng và định hướng cho các kế hoạch bảo vệ môi trư??ng trong tương lai. Ban tổ chức phải tạo các sân chơi lành mạnh, bổ ích và truyền cảm hứng cho nhiều nhóm đối tượng dân cư tìm hiểu và thực hành các giải pháp ti??u dùng bền vững, hình thành lối sống thân thiện với môi trư??ng.
Liên quan đến vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trư??ng TPHCM, cho biết chương trình này phát triển trên cơ sở của “Ngày h???i tái chế chất thải”. Sau 10 năm thực hiện chương trình “Ngày h???i tái chế chất thải”, Sở Tài nguyên và Môi trư??ng nhận thấy rằng cần phải mở rộng hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trư??ng. Theo đó, bảo vệ môi trư??ng không nên chỉ bó hẹp trong thói quen tái chế chất thải mà phải bao gồm hành động không xả rác bừa bãi, tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sạch, hạn chế khai thác và sử dụng nguồn nước ngầm, thực hiện phân loại rác tại nguồn… nên đã kiến nghị UBND TPHCM điều chỉnh thành “Ngày h???i sống Xanh TPHCM”.
Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trư??ng đã xây dựng và gửi đến các sở ban ngành, đoàn thể, UBND các quận, huyện và đơn vị liên quan góp ý kế hoạch tổ chức ngày h???i và hầu hết các đơn vị đều thống nhất chuyển đổi và mở rộng hình thức tuyên truyền, vận động cộng đồng nâng cao nhận thức bảo vệ môi trư??ng. Trên cơ sở đó, ngày h???i sẽ được đa dạng bằng nhiều hoạt động như cuộc thi viết “Trải nghiệm sống Xanh”, sáng tác các đoạn phim, tiểu phẩm quảng bá về cách sống thân thiện với môi trư??ng… Riêng tại ngày h???i sống xanh, các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác môi trư??ng và sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trư??ng, sản phẩm là nông nghiệp hữu cơ, du lịch xanh, vật liệu xây dựng bền vững… sẽ có cơ hội trưng bày, giới thiệu sản phẩm đến đông đảo người ti??u dùng, cộng đồng dân cư trên địa bàn thành phố.
Trao đổi về vấn đề này, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM nhận xét, trên thị trư??ng đang có sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa doanh nghiệp làm tốt công tác bảo vệ môi trư??ng với những “doanh nghiệp đen”. Để tiết giảm chi phí sản xuất, những doanh nghiệp này đã không đầu tư hệ thống xử lý chất thải, hoặc có đầu tư nhưng chỉ để đối phó với cơ quan chức năng. Còn thực tế, họ vẫn cố tình lén lút xả thải ra môi trư??ng. Ngược lại, với những doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng phải tốn chi phí lớn để đầu tư hệ thống xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn trư??c khi thải ra môi trư??ng.
Tuy nhiên, ở góc độ thị trư??ng, người ti??u dùng hiện chưa phân biệt được đâu là sản phẩm do doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng và đâu là sản phẩm của doanh nghiệp đang gây ô nhiễm môi trư??ng. Bên cạnh đó, tâm lý chuộng sản phẩm có giá thành rẻ của người ti??u dùng cũng gây khó cho các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng.
Tạo môi trư??ng cạnh tranh cho doanh nghiệp xanh
Tạo môi trư??ng cạnh tranh bình đẳng cho các doanh nghiệp là giải pháp cần thiết. Đại diện Saigon Co.op cho rằng, để có thể tạo môi trư??ng cạnh tranh giữa doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng và “doanh nghiệp đen”, phải xây dựng tốt công tác nhận diện sản phẩm xanh và sản phẩm đen trên thị trư??ng. Theo đó, cơ quan chức năng phải công khai danh sách những doanh nghiệp vi phạm môi trư??ng. Đây sẽ là cơ sở để các hệ thống phân phối sản phẩm từ chối tiếp nhận hàng vào hệ thống phân phối. Song song đó, đẩy mạnh tuyên truyền đến cộng đồng, tạo điều kiện để người ti??u dùng nhận diện rõ sản phẩm của “doanh nghiệp đen”; từ đó, tẩy chay sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp gây ô nhiễm cho môi trư??ng sống của chính mình.
Tuy nhiên, cùng với việc tăng cường nhận diện và khuyến khích ưu tiên sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trư??ng, cần phải đánh thuế cao với những sản phẩm không thân thiện môi trư??ng. Đại diện Công ty Bao bì Vafaco cho biết: “Chính phủ đã ban hành quy định thu thuế môi trư??ng đối với bao bì nhựa không thân thiện môi trư??ng. Theo đó, mức thuế áp dụng là 150% - 200%/giá bán 1kg bao bì không thân thiện môi trư??ng. Thế nhưng, việc thực hiện không nghiêm, dẫn đến nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất sản phẩm bao bì không thân thiện môi trư??ng vẫn không nộp mức thuế này. Vậy nếu so với sản phẩm bao bì thân thiện môi trư??ng có giá thành cao hơn 50% giá thành của bao bì không thân thiện môi trư??ng thì làm sao công ty có thể cạnh tranh được? Về lâu dài, điều này sẽ không thể khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sang sản xuất sản phẩm xanh”. Mặt khác, ông Huỳnh Minh Nhựt, Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trư??ng Đô thị TPHCM, cho rằng, cần thiết phải có những chính sách hỗ trợ hơn cho doanh nghiệp xanh. Đơn cử, trong hoạt động xúc tiến thị trư??ng của Chính phủ, nên ưu tiên cho doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trư??ng. Những doanh nghiệp có nhu cầu cải thiện hệ thống xử lý chất thải được hỗ trợ vốn ưu đãi hoặc được hỗ trợ kết nối với những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xử lý chất thải với giá thành ưu đãi…
Theo các chuyên gia môi trư??ng, các cơ quan chức năng cần phải tính toán đồng bộ giữa giải pháp tuyên truyển tăng cường nhận diện sản phẩm xanh với cộng đồng, song song với việc dựng rào cản kỹ thuật đối với sản phẩm của “doanh nghiệp đen” hoặc sản phẩm không thân thiện với môi trư??ng. Trước hết, cần thắt chặt việc thu thuế môi trư??ng sản phẩm không thân thiện môi trư??ng. Có như vậy mới khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất. Còn người ti??u dùng về lâu dài sẽ chuyển hướng sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trư??ng hơn.